Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Janowie Lubelskim

Ze względu na okres zimowy i sezon grzewczy Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Janowie Lubelskim zwraca uwagę na zagrożenia wynikające z nieszczelności i drożności przewodów kominowych, złej eksploatacji pieców i kuchenek gazowych, używania zgodnie z instrukcją obsługi różnego rodzaju grzejników elektrycznych oraz należytej wentylacji pomieszczeń.

Jak wynika ze statystyk prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną, corocznie w tym okresie odnotowywana jest znaczna liczba interwencji w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych.

Najczęstszymi przyczynami powstania pożarów w okresie zimowym są:

• nieostrożne obchodzenie się z ogniem otwartym, w tym palenie papierosów,
• nieprawidłowe składowanie materiałów palnych w kotłowniach,
• niewłaściwe i nieostrożne użytkowanie urządzeń grzewczych,
• pozostawienie bez dozoru włączonych urządzeń elektrycznych nieprzystosowanych do pracy całodobowej,
• niefachowe przeróbki i brak konserwacji instalacji i urządzeń elektrycznych.

Eksploatacja urządzeń elektrycznych (w tym również urządzeń grzewczych):

• nie należy stosować naprawianych „watowanych” bezpieczników topikowych oraz bezpieczników o większej mocy niż wskazane,

• należy używać tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego na ile obliczono moc instalacji elektrycznej – nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się kabli i przewodów oraz wypalanie styków w gniazdkach i puszkach rozgałęźnych,

• należy zlecać wykonanie przeglądów technicznych urządzeń elektrycznych i gazowych zgodnie z instrukcją obsługi osobom do tego upoważnionym,

• nie wolno wykonywać prowizorycznych podłączeń elektrycznych i przerabiać stałych instalacji oraz przedłużaczy elektrycznych,

• nie należy ustawiać urządzeń grzewczych bezpośrednio na podłożu palnym z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta,

• nie należy ustawiać urządzeń nagrzewających się do temperatury powyżej 100^oC w odległości mniejszej niż 0,5 m od materiałów palnych.

Eksploatacja urządzeń gazowych:

• nie wolno zatykać przewodów wentylacyjnych – w działających urządzeniach gazowych, w przypadku braku odpowiedniej ilości powietrza, następuje niezupełne spalanie gazu i może powstać trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO). Ponadto nadmierna zawartość w powietrzu produktów spalania gazu jest szkodliwa dla zdrowia,

• nie należy ogrzewać pomieszczeń kuchnią gazową – może się to skończyć poważnym zatruciem organizmu,

• gazowe urządzenia promiennikowe należy użytkować wyłącznie zgodnie z ich przeznaczeniem opisanym w instrukcji obsługi,

• nie należy ustawiać gazowych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów łatwo zapalnych (mebli, firanek itp.) – zachowaj odległość minimum 60 cm,

• w mieszkaniu nie należy przechowywać więcej niż 2 butli gazowych o ładunku nie przekraczającym 11 kg,

• nie należy przechowywać butli gazowych w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach i na klatkach schodowych), ponieważ gaz propan-butan jest gazem cięższym od powietrza i może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem,

• nie należy użytkować instalacji na gaz płynny w obiektach wyposażonych w instalacje gazu ziemnego.

Kilka zasad ogólnych:

• nie należy eksploatować uszkodzonych instalacji i urządzeń grzewczych zarówno elektrycznych, gazowych jak również na paliwo stałe,

• należy wykonywać okresowe czyszczenie kanałów kominowych i wentylacyjnych – zaniedbania tych czynności często są przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla,

• w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego należy usuwać zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych oraz przewodów wentylacyjnych w celu zapewnienia ich odpowiedniej drożności jak również zapobieżenia zapalaniu zalegających tam zanieczyszczeń (głównie sadza),

• podłoga łatwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinna być zabezpieczona pasem materiału niepalnego o szerokości co najmniej 0,3 m.,

• należy używać tylko tych urządzeń grzewczych elektrycznych i gazowych, które posiadają krajowe atesty i dopuszczenia,

• w przypadku używania urządzeń sprowadzonych z zagranicy należy bezwzględnie przestrzegać instrukcji producenta.

CZAD – cichy zabójca

Ze względu na sposób działania na organizm ludzki, czad zwany jest również cichym zabójcą. Gromadzący się w powietrzu czad jest niewidocznym, pozbawionym zapachu gazem, nieco lżejszym od powietrza. Tlenek węgla ma zdolność do wyjątkowo łatwego łączenia się z hemoglobiną (około 300 razy szybsze od tlenu), powstaje karboksyhemoglobina, a przez to stanowi zagrożenie dla wszystkich organizmów, które wykorzystują hemoglobinę do transportu tlenu do tkanek. Powstaje niedotlenienie tkanek a w konsekwencji śmierć.

Tlenek węgla może wydzielać się na skutek nieprawidłowego działania urządzeń ogrzewczych – złego zainstalowania, uszkodzenia lub niewłaściwej ich eksploatacji. Powodem pojawienia się czadu w pomieszczeniu może być także niewłaściwie działająca wentylacja oraz niedrożne kanały spalinowe. Szczególnie narażeni na niekorzystne skutki działania czadu są ludzie starsi, chorujący na serce i z kłopotami w oddychaniu oraz dzieci. Powikłaniem zatruć tlenkiem węgla są zmiany zwyrodnieniowe w ośrodkowym układzie nerwowym, nerwobóle, niewydolność płuc, pogorszenie pamięci oraz zdolności koncentracji.

Jak zapobiegać:

• dokonuj okresowych czyszczeń przewodów kominowych,

• kontroluj stan techniczny urządzeń grzewczych,

• w pomieszczeniach, w których występuje spalanie paliwa zapewnij skuteczną wentylację,

• nie zatykaj kratek wentylacyjnych w drzwiach oraz od przewodów wentylacyjnych,

• wyposaż mieszkanie w bateryjne czujniki tlenku węgla, gazu i dymu.